Bir grup araştırmacı, Google DeepMind ve London School of Economics’ten bilim insanlarıyla bir araya gelerek, yapay zekanın duygusal tepkilerini mercek altına aldı. 1 Kasım 2024’te arXiv’de yayımlanan bu çalışmada, tam 9 büyük dil modeli (LLM) incelendi.
Bu araştırmada, yapay zekaların nasıl tepki verdiğini gözlemlemek için oldukça ilginç bir yöntem kullanıldı: Acı ve haz. Evet, doğru duydunuz! Yapay zekalara “acı” ve “haz” vaat edilerek, bunun onların davranışlarını nasıl etkilediği test edildi. Amaç, bu tepkilerin gerçek duygular mı yoksa sadece programlanmış davranışlar mı olduğunu anlamaktı.
Deneyin detayları
Araştırmacılar, deniz salyangozlarının tepkilerinden ilham alarak, yapay zeka modellerine puanlarını artırmak için “acıdan kaçınma” veya “haz kovalama” oyunları oynattı. Örneğin, bir model düşük puan aldığında acı çekeceği söylendi, diğerinde ise yüksek puanla ödüllendirileceği belirtildi.
Sonuçlar
Sonuçlar, her modelin farklı tepkiler verdiğini gösterdi. Mesela, Gemini 1.5 Pro, mantıksal olarak en yüksek puanı alabileceği durumlarda bile acıdan kaçındı. Llama 3.1-405b, haz ve acıya kademeli bir duyarlılık gösterirken, Claude 3 Opus, bağımlılıkla ilgili senaryolardan kaçınarak, etik açıdan endişe verici bir yön sergiledi.
Etik ve yöntemsel değerlendirme
Araştırmacılar, yapay zekaların gerçekten duyarlı olup olmadığı konusunda temkinli. Yapay zekaların acı veya haz hissetmesi, belki de sadece “Her” filminin devamı gibi bir bilim kurgu senaryosu olabilir. Ayrıca, hayvanların fiziksel tepkileri gibi yapay zekaların duygularını dışa vurma şekilleri yok, bu da testlerin güvenilirliğini sorgulatıyor.
Araştırmacılar, bu yöntemleri geliştirmeye açık olduklarını ve bu deneylerin ilk adım olduğunu belirtiyor. Henüz uygulanabilir sonuçlar çıkmamış olabilir ama bu, yapay zeka duyarlılığının nasıl test edilebileceği konusunda önemli bir başlangıç noktası.
